ناگفته هایی درمورد عمل بینی

 جراحی بینی (دکتر علی علوی راد)

درود بر دوستی و عشق و خدایی که آفریننده قلب­های عاشق است. قلب­هایی بزرگ و بخشنده. در این ویدیو بناست که من یک سری اطلاعات به دوستان عزیز و کسانی که علاقه­ مند هستند ارائه کنم. من دکتر علی علوی­راد فوق­ تخصص جراحی پلاستیک که دوره جراحی عمومی و قبل از آن پزشکی عمومی را در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان گذراندم و دوره فوق ­تخصص جراحی پلاستیک و زیبایی را در دانشگاه علوم پزشکی ایران در تهران گذراندم. همچنین دوره­های کوتاه­ مدت و تکمیلی و فلوشیپ را در کشورهای مختلف اروپایی، آمریکایی و بعضاً آسیایی هم طی کردم. امیدوارم بتوانم کمکی بکنم و به سوالات جواب­هایی درخور و قابل استفاده بدهم.

• فرق بین بینی­های استخوانی و بینی­ های گوشتی چیست؟

بینی گوشتی و بینی استخوانی به آن صورت رایج در جامعه قابل تفکیک نیستند. همه­ ی بینی ­ها هم گوشتی هستند و هم استخوانی. از لحاظ ساختمانی، همه بینی­ ها از استخوان، غضروف، پوست، زیرپوست، چربی زیر پوست، مخاط از داخل بینی و زیرمخاط تشکیل شده­اند.

چیزی که بیشتر در بین مردم تفاوت می­گذارد بین بینی استخوانی و بینی گوشتی آن است که این تقسیم ­بندی را مدنظر داشته باشید:

قسمت بالای بینی ساخته شده از استخوان و سایر اجزا و قسمت پایین بینی که عمده اجزایش غضروف هستند، در آنجاست که تفاوت می­گذارد بین بینی استخوانی و گوشتی.

در آن­جا اگر پوست ضخیم باشد، جزء دسته بینی گوشتی قرار می­گیرد، همچنین اگر مقدار چربی زیر پوست زیاد باشد همین طور. علاوه بر این­ها خود پوست معمولاً چرب است و غدد زیرجلدی فراوان دارد که با نام غدد سباسه شناخته می­شود و باعث آکنه زیاد می­شوند و باعث می­شود که به تدریج پوست ضخیم­ تر شود. به این لحاظ به این بینی­ها بینی گوشتی می­گویند. تفاوت­هایی بین نتیجه عمل و نوع عمل جراحی وجود دارد. بعد از عمل ممکن است یک بینی گوشتی مدت­ زمان بیشتری طول بکشد تا به نتیجه نهایی خود برسد.

• سن مناسب برای جراحی زیبایی بینی چه زمانی است؟

اگر سال­ها پیش این سوال پرسیده می­شد، می­گفتیم چه آقا و چه خانم باید ۱۸ سالشان تکمیل شده باشد. توجیه هم این بود که بینی از لحاظ رشد استخوانی، غضروفی و سایر اجزا به تکامل رسیده باشد و در بین مردم بیشتر رایج بود که بینی هرچه بزرگ­تر باشد، بهتر است در ۲۴، ۲۵ سالگی و یا حتی ۳۰ سالگی جراحی انجام شود.

امروزه گفته می­شود که رشد اجزای صورت و به خصوص بینی در سنین قبل از ۱۸ سالگی هم به تکامل می­رسد. پسرها در ۱۷ سالگی و دخترها در ۱۶سالگی و حتی پایین­تر. حال اگر این بچه­ها وضعیت بینی­شان طوری باشد که موجب گوشه­گیری آن­ها از اجتماع شده باشد، حتی در سن پایین­تر هم می­شود عمل کرد. نهایتش این است که در سنین بالاتر یک عمل ترمیم مجدد انجام شود. از لحاظ سن شروع که می­شود عمل بینی را انجام داد همین است که خدمت­تان گفتم، اما تا کی می­توان بینی را عمل کرد؟ محدودیتی ندارد. تا ۷۰ سالگی و یا حتی بیشتر هم می­توان عمل بینی را انجام داد. خود من در هفته­های اخیر ۶۵ ساله، ۶۲ ساله و ۵۷ ساله هم داشتم. خانم­های ۴۰ ساله به من می­گویند که شنیده­ایم زمان عمل بینی شما گذشته در صورتی که چنین چیزی نیست. اعمال جراحی زیبایی به خصوص وقتی سن آدم بالاتر می­رود حتماً نیاز بیشتری پیدا می­کند. به خاطر دل خودش هم که شده بهتر است بیاید و عمل کند.

• دوره نقاهت این عمل چقدر است و چند روز پانسمان دارد؟

دوره نقاهت بعد از عمل جراحی زیبایی، دوره بهبودی سریع عوارض ناشی از عمل جراحی بینی حدوداً یک هفته است. بسته به شرایط و مقاومت آدم­ها و وسعت کاری که بر روی بینی انجام شده، ممکن است در بعضی­ ها این زمان زودتر بگذرد و یا ممکن است به ۱۰ روز نیز به طول بینجامد. در مریض ­های مختلف این متفاوت است اما به طور معمول یک هفته است. در طی این مدت یک سری مراقبت­ هایی لازم است که در جزوه ­هایی قبل از عمل به بیماران داده می­شود و برنامه­ های مراقبت بعد از عمل به آن­ها گفته می­شود.

مثلاً ۴۸ ساعت کمپرس سرد استفاده کنند و بعد به طور متناوب تا یک هفته کمپرس گرم استفاده کنند، طی این یک هفته زیر سرشان بلند باشد، غذاهایی بخورند که راحت­تر می­توانند بجوند، اگر مسواک خود را نمی­توانند بزنند، مسواک بچه یا یک مسواک کوچک انتخاب کنند، اگر داخل بینی تامپون قرار دارد که زود برداشته می­شود و اگر هم انحراف بینی داشته باشند معمولاً ما یک لوله ­های سیلیکنی سازگار و مناسب با وضعیت آناتومی که دارند در داخل بینی­شان می­گذاریم که اگر داخل لوله­ های سیلیکنی که داخل بینی گذاشته می­شود را طبق آموزش­ها خوب با سرم بشویند، این بسته نمی­شود و از همان ساعات اول بعد از عمل بینی می­توانند راحت نفس بکشند.

ولی اگر این را خوب نشویند لخته خون در آن جمع می­شود و نتیجتاً نمی­توانند خیلی راحت نفس بکشند و اذیت می­شوند. کبودی­های اطراف بینی معمولاً بعد از یک هفته از بین می­رود. اگر داخل چشم قرمزی ایجاد شد، این ممکن است یک ماه طول بکشد.

• آیا این درست است که بینی بعد از مدتی که از عمل گذشت به حالت اول خود برمی ­گردد؟

خیر، به هیچ وجه. وقتی عمل شد تغییرات در آن انجام می­شود. بینی زیبا می­شود، خوش­ فرم می­شود، قشنگ می­شود، دوست­ داشتنی می­شود. اگر نتیجه عمل موفقیت­ آمیز نباشد و یا اشکالات جزئی باشد که مطابق میل شخص عمل شونده نباشد، این­ها نیاز به عمل تکمیلی یا عمل ترمیم پیدا می­کند که لازم است انجام شود و مدتی بعد در موقعیتی مناسب که حدود یک سال بعد است دست به انجام عمل ترمیمی بزنیم و بهتر است که زودتر از این زمان عمل انجام نشود. نه بینی و هیچ عمل دیگری به شرایط اولیه برگشت نمی­کند. یا بینی عالی و بی­ نقص می­شود و یا خوب می­شود و برخی از اجزا نیاز به ترمیم پیدا می­کند.

• آیا امکان جراحی هم­زمان پولیپ بینی با جراحی زیبایی آن وجود دارد؟

معمولاً چیزی که مراجعه کنندگان ما به اسم پولیپ مطرح می­کنند، پولیپ معولاً یک تومور خوش­خیم است که بیشتر مواقع در اثر حساسیت به وجود می­آید و منشأ آن بیشتر داخل سینوس ­هاست. گاهی اوقات به شکل دانه ­های انگور از بینی مریض کنده می­شود و بیرون می­آید. بعضی وقت­ها به خاطر شدت و تعداد ضایعات لازم است که عمل انجام شود و معمولاً هم همراه با عمل زیبایی بینی انجام نمی­شود.

عود هم فراوان دارد. آن چیزی که به اشتباه گفته می­شود ما پولیپ داریم، این­ها شاخک­ های بزرگ شده داخل بینی هستند که داخل مجرای بینی را تا حدودی می­بندند. این­ها به طور طبیعی باید بزرگ و کوچک شوند ولی اگر یک بزرگی پیوسته و پایدار پیداد کردند یا باید این­ها را در حین جراحی با دستگاه بسوزانیم یا این که آن­ها را برداریم تا مجرای بینی بازتر شود. ضایعه دیگری که بیشتر شایع است و در بینی درصد بالایی از مردم وجود دارد، انحراف بینی است. در بعضی جاها انحراف بینی به اشتباه به مریض پولیپ گفته شده.

این کجی وسط بینی است که یا تظاهر داخلی دارد و یا تظاهر خارجی. تظاهر خارجی به این صورت است که خود بینی هم همراه آن کج شده است و تظاهر داخلی آن است که موجب تنگی نفس در یک طرف یا دو طرف بینی می­شود. در هر صورت شاخک­های بزرگ شده داخل بینی و انحراف بینی را هم­زمان با عمل زیبایی بینی می­توان انجام داد و انحراف­های تیغه بینی اگر شدید است، حتماً باید همراه با عمل جراحی زیبایی بینی انجام شود که نتیجه کار بهتر خواهد بود.

• چه اقداماتی برای کاهش تورم بعد از عمل بینی می­توان انجام داد؟

مدت استراحت لازم بعد از عمل معمولاً حدود ۷ روز است که نباید سر کار بروند ولی از روز اول هم نیاز نیست مریض کاملاً استراحت کند، نهایتش این است که ۴۸ ساعت اول مراقب خود باشد و بعد از آن می­تواند حرکت کند، سر کار برود ولی کاری انجام ندهد. پس معمولاً یک هفته برای نقاهت عمل جراحی زیبایی بینی کافی است. دقیقاً تا زمانی است که قالب روی بینی برداشته می­شود، بخیه­ها کشیده می­شود و نحوه چسب زدن به بیمار آموزش داده می­شود. اما چه کنیم که تورم روی بینی زودتر کاهش پیدا کند؟

بعد از عمل جراحی زیبایی بینی استراحت باید به صورت طاق ­باز و گذاشتن یک متکا بیشتر زیر گردن باشد، یعنی سر زاویه حدوداً ۳۰ درجه داشته باشد و سر و گردن از قلب بالاتر باشد تا تخلیه سیاه­رگی در آن خوب انجام شود. در ۴۸ ساعت اول از کمپرس یخ و سرد استفاده شود. این کمپرس باید متناوباً گذاشته شود و نباید بگذاریم که موضع خیلی یخ کند. با گذاشتن و برداشتن باید انجام شود.

بهتر است کیسه یخ در بین یک پارچه نازک مثل گاز جراحی بپیچیم. در ۴ الی ۵ روز بعد می­توانیم از کمپرس گرم استفاده کنیم، باید حواسمان باشد که کمپرس گرم خیلی داغ نباشد و صورت را نسوزاند. آن را هم متناوباً می­گذاریم و برمی­داریم. یک سری خوراکی­ ها مثل آناناس به خصوص اگر تازه باشد برای کاهش تورم خیلی خوب و کمک کننده است. بعضی ضمادها در پزشکی سنتی برای اطراف بینی و کاهش تورم و کبودی توصیه می­شود که من خیلی اطلاعی ندارم پس درباره آن صحبتی نمی­کنم.

البته آناناس به صورت قرص­ها و کپسول­ هایی در بازار وجود دارد به نام قرص آناهیل که برای این که کبودی زودتر خوب شود روزی ۳ قرص خورده شود خوب است. به هیچ وجه غذاهای شور استفاده نشود و سعی شود بیشتر از سبزیجات و میوه­های تازه، خوردن گوشت سفید مثل ماهی توصیه می­شود. در روزهای اول برای این که خیلی فشاری به بینی نیاید و دهان زیاد باز و بسته نشود، در ۴۸ ساعت اول می­توانند غذاهای میکس شده استفاده کنند به خصوص غذاهای ژله­ای.

• در مورد جراحی باز و جراحی بسته کدام یک را ارجح می­دانید و تفاوت آن­ها چیست؟ شما بینی را طبیعی عمل می­کنید یا فانتزی؟

من روش جراحی باز را ترجیح می­دهم و تقریباً بینی بسته را انجام نمی­دهم. همچنین من دوست دارم بینی را طبیعی عمل کنم یا حداکثر نیمه­ فانتزی ولی سلیقه بیمار برای من مهم است و در این خصوص با هم بحث می­کنیم و یکدیگر را قانع می­کنیم.