چگونه کرونا باعث فراموشی می شود؟
برای بسیاری از افراد، کووید بلندمدت (long COVID) با اختلالات عصبی و شناختی ارتباط دارد و این پدیده معمولاً بهعنوان نوروکووید شناخته میشود. یکی از این عوارض شناختی مه مغزی (Brain fog) است. در مه مغزی باعث میشود که فرد نتواند تمرکز کند، مکالمهها را دنبال کند و نتواند چند کار را همزمان انجام دهد. کووید بلندمدت حالتی است که علائم بیماری کرونا حداقل بین ۴ الی ۶ هفته پس از ابتلا وجود دارد.
از هر سه نفری که تست کرونا میدهند جواب یکی از آنها مثبت است که معمولاً این افراد برای درمان به بیمارستانها مراجعه نمیکنند و طول درمان آنها طولانی شده و حدود ۱ تا ۳ ماه زمان میبرد.
کووید بلندمدت که ۱۰ دستگاه بدن را با ۲۰۳ نوع علائم درگیر میکند در همه گروههای سنی رایج است. حدود ۶۵ درصد از افراد به مدت ۶ ماه علائم لانگ کووید را دارند. مه مغزی از شایعترین علائم لانگ کووید است که در کنار تنگی نفس و خستگی در زندگی روزانه افراد اخلال ایجاد میکند.
مه مغزی (Brain fog)
لانگ کووید، سندرم پس از کووید است که علائم مداوم جسمی، شناختی یا هر دو را حداقل ۶ تا ۱۲ هفته پس از مثبت شدن آزمایش یا ابتلا به کووید ۱۹ را توصیف میکند. لانگ کووید در مغز باعث عوارضی مانند سردرد، ازدستدادن بویایی و عوارض نادرتری مانند سکته مغزی، انسفالوپاتی میشود. نوروکوید که به دنبال ابتلا با کووید ۱۹ به وجود میآید باعث ایجاد برین فراگ میشود.
برین فاگ که از عوارض نوروکوید است بهطورکلی توصیف حالتی است که فرد عملکردهای مغزیاش را از دست میدهد. همپوشانی تشخیصهای روانپزشکی و عصبی با علائم کرونا شناخت صحیح علائم برین فاگ و نوروکوید را دشوار کرده است برای همین توصیف دقیقی برای آن وجود ندارد.
چه کسانی بیشتر در معرض خطر ابتلا به نوروکووید هستند؟
در تحقیقات انجام شده بیماران به دودسته تقسیم میشدند که هرکدام نوع متفاوتی از کرونا عصبی (Neuro-COVID) را نشان میدادند. گروه اول افراد جوانی بودند که عفونت دستگاه تنفسی آنها زیاد و وضعیت بیماریشان حادتر بود که این افراد با گذر زمان رو به بهبودی میرفتند. گروه دوم افراد مسنتری بودند که سن آنها بیش از ۶۰ سال است. این گروه از این بابت باعث نگرانی بیشتر بودند که اسکنهای مغزی کاهش ماده خاکستری مغز را در نواحی مربوط به حرکت و زبان بود و تصویر اسکن مغزی این افراد شبیه افرادی است که به آلزایمر مبتلا هستند.
ارتباط از دستدادن بویایی با نوروکووید
مطالعهای که نتیجه آن در سال ۲۰۲۱ منتشر شد ازدستدادن حس بویایی را با علائم شبیه زوال عقل کرونا مرتبط میداند. ازدستدادن حس دائمی حس بویایی نشانه بهتری برای تشخیص نوروکوید و لانگ کووید و در نهایت اختلال شناختی است.
در تحقیقی که توسط پروفسور اراسکوین ۳۰۰ نفر با میانگین سنی ۶۶ سال بهصورت تصادفی انتخاب شدند. برسیها نشان داد که بیش از یک سوم افراد این گروه بیتوجه بهشدت ابتلا آنها به کرونا اختلالها شناختی در چند دامنه را داشتند. این اختلالها شامل ازدستدادن شدید حافظه کوتاهمدت و حافظه معنایی (مانند بهیادآوردن کلمات اعداد و مفاهیم)، کمشدن عملکردهای حرکتی و همچنین کاهش میزان زمانی که فرد میتواند بر یک موضوع تمرکز کند، است.
میزان شدت این علائم شناختی با ازدستدادن حس بویایی ارتباط مستقیم دارد و برعکس آن چیزی که تصور میشد ارتباط چندانی با شدت ابتلا به بیماری ارتباط چندانی ندارد.
چرا نوروکوید اتفاق می افتد؟
تئوریهای زیادی سعی دارند که علت تأثیر پاتولوژیک لانگ کرونا بر سیستم عصبی توصیف کنند. توصیفهای عمومی علت این علائم را ناشی از خستگیهای پس از کرونا میداند اما این خستگی تغییرات ام ار ای مغز را توضیح نمیدهد.
دو فرضیه زیر محتملترین گزینه برای توضیح این علائم است:
- نوروتروپیسم که ابتلا مستقیم مغز به کرونا است که باعث تغییر شکل پروتئینهای مغز میشود
- یک پاسخ التهابی توسط قسمتی از سیستم ایمنی
سخن پایانی
لانگ کووید یا کرونا بلندمدت که یک سندرم پس از کرونا است که میتواند باعث بیماریها و علائم عصبی، شناختی شود. این بیماریهای شناختی که در افراد بالای ۶۰ در اسکنهای مغزی شبیه زوال مغز دیده میشود.
نوروکوید که اشاره به بیماریهای شناختی عصبی ناشی از کرونا اشاره دارد علائمی مانند از دست حافظه کوتاهمدت، فراموشی کلمات و معانی دارد.
یکی دیگر از جنبههای نوروکوید، برین فاگ است که فرد در این حالت تمرکز کافی ندارد و نمیتواند مکالمات را ادامه دهد و زندگی فرد دچار اخلال میشود.
منبع:https://www.medicalnewstoday.com